نویسه جدید وبلاگ

قِلاردَن  (قلعه گردن) روستای الیمستان شهرستان آمل

جمعه هفته ای که گذشت آقای ذال با جناب مهجوری هماهنگ کرده بود تا منطقه دیگری رو مورد بازدید قرار بدیم. صبح این بار برخلاف دفعه قبل که ساعت 6 و با کمی تاخیر رفتیم دنبال جناب مهجوری این بار ساعت 6:20 دقیقه قرار گذاشتیم تا تاخیری نداشته باشیم. سر موعد مقرر جناب مهجوری رو دیدم و با هم به راه افتادیم من هم از دیدن مجدد ایشان واقعا خوشحال بودم. این رو هم باید بگم که جناب مهجوری از آن دسته افرادی است، که حضور ایشون در کنار آدم انرژی مثبت هست و از طرفی هم دیگر همسفر ما جناب استاد ذال هست که انشالا تا چند ماه دیگه و بعد از پایان بررسی این قلعه ها که امروز هم دنبال یکی دیگه از اون ها هستیم. پایان نامه اش رو دفاع می کنه و مدرک دکتری رو می گیره خوب در وصف ایشون فقط باید بگم که یار گرمابه و گلستان هستند و بودن در کنارشون همیشه برام لذت بخش هست.

امروز برنامه ما بازدید از قِلاردَن (قلعه گردن) واقع در روستای الیمستان بود. وقتی از پلیس راه آمل گذشیم منتظر بودم تا جناب مهجوری شروع کنه به صحبت تا برنامه امروز را برای ما بگن. و ایشان مطابق معمول خیلی با اشتیاق مسیری که در جاده هراز در حال عبور بودیم رو به ما معرفی می کرد. به واقع خیلی از چشمه ها،  رودها و کوه ها در اطراف ما بودند که من بسبت به آن ها شناخت نداشتم بعد از طی مسافتی در کنار دره هراز چشمه ای به نام  گَراُو را به ما معرفی کرد این چشمه که کمتر شناخته شده هست برای بیماری های پوستی مناسب می باشد.

در حال عبور از جاده بودیم که جناب مهجوری به من گفتند که در محلی توقف کنم و محلی را نشان دادند  در سمت چپ جاده بالای کوه حفره شده و فضای دستکندی وجود داشت که ایشان آن را به نام نورعلی لی به ما معرفی کرد. (در باور عامه به لحاظ پيشينه زيست محيطي اين گونه است كه لي(Ly) محل زيستن انسانها و يا حيوانات چهار پا بطور دراز مدت و کلي(Kely) محل زيستن کوتاه مدت است).  ایشان گفتند که نورعلی فردی بوده که در این محل زندگی می کرد و وقتی خوانین منطقه به مردم ظلم و ستم می کردند او سعی در دفاع از حق مردمان بومی در می آمد.

خوب بعد از عبور از منطقه بلبل خون و بعد به سِقل چی رسیدم و در سمت چپ جاده مسیر مربوط به لهاش و الیمستان واقع شده است. برای رسیدن به ورودی این منطقه از طرف تهران، پس از عبور از آخرین تونل در 38 کیلومتری شهر آمل با تابلویی مواجه می شوید که نوشته امام زاده حسن لهاش.

مسیر خود را بعد از سقل چی به سمت لهاش تغییر دادیم و تا لهاش 5 کیلومتر را طی کردیم و بعد از لهاش نیز با طی مسافت 6 کیلومتری به روستای الیمستان رسیدیم. در طول مسیر نیز جناب مهجوری نام تمام مناطق و مراتع اطراف را به ما معرفی کردند.

نکته که با نزدیک شدن به منطقه نظر من رو جلب کرد تابلویی بود در کنار جاده، و روی آن نوشته شده بود که ورود کوهنوردان و گردشگران به روستای الیمستان ممنوع می باشد. دلیل آن را از جناب مهجوری پرسیدم و ایشان فرمودند که با توجه به زیبایی جنگل های منطقه کوهنوردان و گردشگران زیادی مراجعه می کنند ولی متاسفانه نظافت رو رعایت نمی کنند و حسینیه محل رو برای اسکان و خواب خود انتخاب می کنند ولی پاکیزگی محل رو انجام نمی دهند و موجب بر هم خوردن چشم انداز زیبای منطقه می شود. با این صحبت های جناب مهجوری به خاطرم اومد که یک ماه قبل که در دامنه دماوند بودم هم به دلیل عدم رعایت این مسائل چه چشم انداز زشتی در منطقه بود و گردشگران با وجود سطل آشغال اما زباله ای خود را در همه مناطق پراکنده بودند. بنابراین این تصمیم در این منطقه منطقی به نظر می رسه. در همین افکار بودم که در ورودی روستا به کانکسی برخوردم که با زنجیری راه رو مسدود کرده بود و فردی به ما گفت که چون کوهنورد هستید نمی توانید به روستا وارد شوید. ولی خوب جناب مهجوری با ما کسی که همه ی بومی های مناطق مختلف او را می شناسند و گفتند که مهمان یکی از بومی ها هستیم البته دروغ هم نگفتند در ادامه می فهمید که مهمان هم شدیم.

ساعت حدود هفت و نیم رسیدیم به روستا و ماشین رو تو حیاط خونه یکی از روستایی ها قرار دادیم و وسایل و کوله ها رو برداشیم، به راه افتادیم. منطقه دارای پوشش انبوه جنگلی بود و خوب با هدایت آقای مهجوری از بلندی های منطقه عبور می کردیم و ایشان سخاوتمندانه اطلاعات خود را در اختیار ما قرار می دادند و در کنار آن جناب ذال هم با شوخی های خود ما رو بی نصیب نمی گذاشتند و کمی به همراه جناب مهجوری سر به سر من و وبلاگم گذاشتند.


با لذت بردن از زیبایی منطقه و بعد از گذشت چند ساعت و عبور از پوشش های جنگلی و منطقه های چون نعش خنه بودیم که در بالا دشت صدای زنگوله گاو به گوش رسید کمی جلوتر رفتیم سگ های چوپان رو دیدم و بعد چوپان رو دیدم که برای احوال پرسی جلو رفتیم. بعد از احوال پرسی نام او را فهمیدیم که علی قلی تبار هست و جناب مهجوری محل زندگی او را پرسید که فهمیدم اهل شیاده بابل هست و بر استفاده از مرتع دام خود رو به این منطقه می آورند.


علی به ما گفت که که کمی جلوتر در تِلار (ساز های چوبی که محل زندگی دام و چوپان در مناطق جنگلی می باشد) پدر او هست و بعد از طی مسافتی در زیر کوهی که وَلِه مِیس ( به خاطر شباهت این کوه به مشت خمیده و کج به نام محلی وَلِه مِیس نامیده می شود) در زیر قلعه قِلاردَن به تلاری مشاهده کردیم. و نزدیک شدیم با پدر علی به نام غلامرضا احوال پرسی کردم و کمی در مورد منطقه با جناب مهجوری صحبت کردند.


قلعه در بالای کوه قابل مشاهد بود اگرچه اثری از برج وباروی آن قابل رویت نبود.

 

ساعت حدود ده و نیم صبح بود که وارد قلعه شدیم واقعا قلعه از نظر جغرافیایی در منطقه خاصی بود. در مورد این قلعه از آقای ذال پرسیدم گفتند که اسمی از آن در جغرافیای تاریخی ندیده اند و شاید به اسم دیگری آمده است. این قلعه از نظر وسعت کوچک بوده و ابعاد آن بیست در سی متر نباید بیشتر باشد. در سطح قلعه و حتی در دامنه کوهی که قلعه رو آن واقع شده قطعات سفالی فراوان یافت می شود عموم سفال ها به صورت قرمز ساده است. با بررسی بر سطح و اطراف قلعه البته گویا نسبت به قلعه های دیگر افراد کمی وارد آن شدند و جزو قلعه هایی هست که شناخته شده نیست. البته پای حفار های غیر مجاز به این قلعه رسیده بود و چند جا قلعه را حفاری غیر مجاز انجام داده بودند. بیشتر سازه های معماری قلعه از بین رفته و سالمترین بخش آن بارویی هست که در ضلع جنوبی آن قرار دارد. مصالح این قلعه از سنگ و ملات ساروج استفاده شده است.

 

موقعیت قرارگیری قلعه به گونه ایست که در جهت شمال آن روستای الیمستان و لهاش واقع شده و در شرق آن امامزاده قاسم و که این مسیر به فیل بند و شیخ موسی می رسد و در جهت غرب آن جاده مربوط به علی چال قرار دارد و جنوب غرب آن منطقه سیاه بیشه و کوه زرد بن و نقره بن واقع است. در جنوب این قلعه کوههای لاکوه و در امتداد آن نشل و اندوار قرار دارد.


بعد از بازدید از قلعه و طی مسافت زیاد خسته شده بودیم. بساط صبحانه رو،  به راه کردیم و نیم ساعتی زمان صرف صبحانه شد. وسایل رو جمع کردیم و راه برگشت رو پی گرفتیم. با غلامرضا و پسرش علی و یکی از دوستانش که در کنارشان بود خداحافظی کردیم. راه برگشت سراشیبی بود و ما هم بعد از طی مسافتی انرژی ما تعلیل رفته بود ولی خوب با جناب مهجوری بودیم و ایشون حواسش به ما بود و از محل های عبور می کردیم تا زودتر به روستا برسیم. جنگل تو این فصل پر بود از آلوچه های ترش جنگلی نزدیک روستا چند کیلویی آلوچه کندیم. به روستا که رسیدیم رفتم خونه ای که ماشین رو انجا گذاشتیم. اهالی انجا از خواب بیدار شده بودند، صبح که رفته بودیم همه خواب بودند. وقتی ما رو به همراه جناب مهجوری دیدند به گرمی ما را به نهار دعوت کردند. از ظهر گذشته بود و ما قبول کردیم که چای را آنجا بخوریم. در زمان صرف چای هم بومی های محل (که عموما در شهر زندگی میکنند و در آخر هفته برای در امان ماندن از هوای شرجی این روز های آمل به روستای خود می آیند و آب و هوای متبوع و طبیعت زیبای منطقه لذت می بردند) به گپ و گفت در مورد روستا پرداختیم.






نویسه جدید وبلاگ

این روز ها که تو تعطیلات تابستون هستیم و از کلاس های دانشگاه هم خبری نیست. من در خدمت موسسه پیشگامان آوا پارسه هستم و سر کلاس های اونجا میرم.
خوب شنبه تو کلاس بحث های مختلفی مطرح شد و بحث در مورد کتاب قلعه حیوانات هم شد که بیشتر دوستان از عدم مطالعه این کتاب صحبت کردند. به همین منظور من در لینک زیر فایل پی دی اف اون رو قرار دادم تا دریافت کنند.

http://wdl.persiangig.com/pages/download/?dl=http://mo-safari.persiangig.com/document/Animal%20Farm.pdf






نویسه جدید وبلاگ

قلعه ملك بهمن

بعد پايان حفاري تصميم گرفتم كه چند روزي برم تهران و براي استراحت هم برم استان اصفهان بعد از ديدن دوستان و پيگيري كار گزارش نويسي فرداي اون روز به سمت اصفهان راه افتادم در مسير رفت سري به روستاي ابيانه زدم كه شرح سفر اون بماند براي بعد و بعد هم اصفهان و در برگشت هم نطنز رو مورد بازديد قرار داديم قرار بود چند روزي تهران بمونيم كه آقاي ذال از دوستان گرامي و مدرس دانشگاه با من تماس گرفت كه براي جمع كردن كار پايان نامه دكترا به كمك من نياز داره و مي خواد قلعه ملك بهمن رو مورد بررسي قرار بدهند.

از اونجا كه من چند باز اين قلعه رو ديدم ولي موفق به ورود به قلعه نشدم به خاطر صعب العبور بودن آن از او پرسيدم كه آيا كسي با ما هست كه فرمودن بله راهنما و كوهنورد حرفه اي با ما هستند و جاي نگراني نيست.

بنابراين فقط يك شب در تهران ماندم و به شمال برگشتم تا آماده رفتن به قلعه شويم. خوب صبح جمعه ساعت شش من و آقاي ذال و راهنماي كوهنورد كه من ايشون رو نمي شناختم همديگر رو ملاقات كرديم و به راه افتاديم و در مسير به صحبت پرداختيم من هم كنجكاو بودم تا با دوست جديدم بيشتر آشنا شوم. خوب آقاي حسينعلي مهجوري از صحبت هاش معلوم بود كه در كار خود واقعا نمونه هست از سمتش پرسيدم فهميدم كه مدير عامل شركت صنعتي بابكان هست و بعد ايشون شروع كرد به صحبت و من فهميدم كه اين شخص انبوهي از اطلاعاتي تاريخي و جغرافيايي هستند و دانش و معلومات فراوني در طي اين سال ها اندوخته اند. خوب تا به روستاي شاهاندشت برسيم اطلاعات نسبي از آقاي مهجوري بدست آوردم و خوشحال از اينكه با ايشون قلعه ملك بهمن رو مورد بررسي قرار ميدهم.

قلعه ملك بهمن  در96کیلومتری جاده هراز واقع در بخش لاریجان، روستای شاهدشت واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۹ مرداد ۱۳۷۹ با شمارهٔ ثبت ۲۷۷۸ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.  این قلعه متعلق به حکام پادوسبانیان است که به رویان، نور، کجور و رستمدار حکومت داشت‌اند. بنای قلعه بر روی صخره‌ای حدود۲۲۰متر بالاتر از سطح اراضی شاهاندشت از لاشه سنگ‌های بزرگ و کوچک و ملات گچ و ساروج ساخته شده که به صورت طبقه طبقه و شامل اتاق‌ها و قسمت‌های مختلف ساختمانی است.این قلعه به دستور شاه عباس صفوی در ۱۰۰۵ فتح شد.

 

خوب بعد از اينكه به روستاي شاهندشت رسيدم. وسايل را برداشتيم و براي رفتن به قلعه آماده شديم. البته وجود يك راهنماي خوب در كنار ما باعث شده بوده كه حتي راه هميشگي كه من به روستا شاهندشت مي رفتم و به مراتب سخت تر بود را تغيير داده و با راهنمايي ايشون از بالا شاهاندشت وارد شديم و آقاي مهجوري در ابتدا نكات اوليه در مرود كوهنوري را به ما آموزش داد و در طي مسير نكاتي در مرود جغرافياي تاريخي منطقه را بيان نمود بعد از طي مسير به پاي قلعه ملك بهمن رسيدم نقطه اي كه چند بار قبل نيز تا اين محل آمده بودم اما نتوانستم به داخل قلعه بروم. خوب با راهنمايي هاي جناب مهجوري و مسيري كه ايشان انتخاب مي كردن من و آقاي ذال به راه افتاديم و بايد از صخر هاي كه خطرناك بود عبور مي كرديم كه متاسفانه آقاي ذال از همراهي با ما انصراف داد و من به كمك آقاي مهجوري به بالاي قلعه ملك بهمن رفتم. از اون بالا به خوبي دماوند قابل مشاهده بود.

قلعه ملک بهمن در ارتفاع 1780 متری از سطح آب های آزاد واقع شده است. این قلعه در جهت شمال غربی جنوب  غربی ساخته شده، به منظور ورود به قلعه در جهت غربی پس از عبور از یک تخت سنگ و معبر صخره ای به بخش از دیوار قلعه می رسیم که امروزه راه ورود به قلعه می باشد. این قلعه با توجه به فضای کوهستانی که در آن قرار گرفته و با توجه به ÷ستی ها و بلندی ها موجود در آن در چند سطح ساخته شده است. در پایین ترین سطح دیواری عظیم با برج و باروهای که در قسمت های مختلف ساخته شده است نمایان است. این دیوار عظیم به ضخامت 3 متر و در بخش جنوبی آن ارتفاع آن به 6 تا 7 متر و در بخش های جنوب شرقی آن ارتفاع دیوار های آن به 65 متر هم می رسد. همان طور گفته شده بخش از دیوار در جهبه جنوب غربی امروزه فرو ریخته است.


 


دیوار های بخش های شمالی و شمال شرقی آن فرو ریخته، اما موجودیت بخش هایی از دو برج و بارو در سمت این قلعه در سمت شمال شرقی و شمال غربی آن نمای ورودی قلعه را نمایان می کند که مشرف به دامنه ها و فضا های ورودی به قلعه می باشد. عموم مصالح به کار رفته در بنا از سنگ می باشد به همراه ملات گچ و ساروج در بخش های از یوار نشان هایی از چوب و همچنین در بالاترین سطح آن آجر دیده می شود.



 

 

 

 

 

 

 

دیوار های بخش های شمالی و شمال شرقی آن فرو ریخته، اما موجودیت بخش هایی از دو برج و بارو در سمت این قلعه در سمت شمال شرقی و شمال غربی آن نمای ورودی قلعه را نمایان می کند که مشرف به دامنه ها و فضا های ورودی به قلعه می باشد. عموم مصالح به کار رفته در بنا از سنگ می باشد به همراه ملات گچ و ساروج در بخش های از یوار نشان هایی از چوب و همچنین در بالاترین سطح آن آجر دیده می شود.

در جهت شرقی و جنوب شرقی آن دیواره های قلعه به صورت محصور ادامه دارد و در امتداد این جهت در پای قلعه رود پر آبی وجود دارد که در چهار سطح از بالادست در جریان بود و با عبور از جنوب شرق قلعه در جهت شرقی قلعه از سطح 35 متری فرو می ریزد و امروزه به آبشار شاهاندشت (نام روستای که در دامنه کوهی قلعه ملک بهمن در بالای ان ساخته شده است)  معروف است. در بخش جنوب شرقی قلعه در بخشی از دیوار قلعه موجودیت چند پله پا برجاست و همچنین انباری برای ذخیره آب که حاکی از آن است که ساکنان موجود در قلعه آب مورد نیاز خود را از این طریق از آب موجود در رود اطراف خود دریافت می کردند.

قلعه ملک بهمن همان طور  ذکر گردید با توجه به ناهموار هایی موجود در ارتفاعات ایجاد گردید و در بخش هایی دارای دیوار های قطور و با ارتفاع زیاد می باشد و امروزه قلعه اگر چه در نمای شمال آن تخریب شده اما در جهت شرقی و جنوبی دیورا ها و برج . بارو های ان قابل شماهده است. در جهت شرقی و جنوب شرق و جنوبی آن چند برج و بارو وجود دارد که برج و بارو که در پایین ترین شطح وجود دارد یعنی در حصار اول که در دور قلعه کشیده شده است از همه ی آنها از نظر ارتفاع و ضخامت بزرگتر است. در نقاط مختلف این قلعه برج های دیده بانی و مزغل (دریچه که به منظوز تیراندازی ایجاد مشد)وجود دارد و از دور قابل کشاهده است.

خوب بعد از بررسي و عكس برداري از نقاط مختلف قلعه و تهيه كروكي از قسمت هاي قابل برداشت به كمك جناب مهجوري از قلعه پايين اومديم و در قسمت پايين قلعه سمت جنوبي آن صبحانه رو خورديم و مرحله بعدي كار ديدن قلعه از نماهاي مختلف بود از ارتفاعات اطراف آن بهترين نقطه بخش جنوب شرق آن بود كه به كمك جناب مهجوري از مسيري كه ايشون رفتن ما همراه مسيري رو پيمويدم تا به بالاترين سطح رسيديم بايد اعتراف كنم كه با تجربه اي كه امروز در كنار جناب مهجوري آموختم به كوهنوردي علاقمند شدم و ايشون هم با صبر و حوصله بي نظيري مسائل مختلف رو توضيح  مي دادند و اين نشان از اطلاعات فراوان و تجربه بالاي جناب مهجوري داشت. و همه ي اين مسائل با هم موجب شده بود تا فردي دوست داشتني در كنار ما در اين بررسي باشد.


بعد از بازيد از بخش هاي مختلف قلعه از ارتفاعات اطراف آن به همراه آقاي مهجوري و آقاي ذال به سمت پايين آمديم. و به منظور بازديد از مناطق ديگه در مسير به منطقه سياه بيشه رفتيم كه شرح بازيد اون منطقه بمونه براي بعد چون در نوع خودش جالب هست.

   

 

   






نویسه جدید وبلاگ

خوب حفاري اين فصل قلعه كش با به خاك بكر رسيدن گمانه لايه نگاري به پايان رسيد. دو ترانشه افقي نيز براي ادامه كاوش در فصل آينده مورد حفاظت قرار مي گيرند.
گمانه لايه نگاري كه ابتدا كار كاوش بر روي آن از سال 88 شروع شد و عمق 7/60 سانتي متري از سطح تپه مورد كاوش قرار گرفت در اين فصل يعني سال 91 بعد 3 سال كاوش ان ادامه يافت.
خوب لايه هاي پاياني آن با دوره هاي آغازين مفرغ همراه بوده است و كار كاوش در عمق 13 متري از سطح زمين و 37 متري از سطح آب هاي آزاد پايان رسيد و تو اين روز ها مشغول جمع اوري گزارش و طراحي سفال و اشياء  و همچنين مطالعات ميان رشته اي خصوصا كار هاي مايكرو مورفولوژي در اين محوطه هستيم.









گزارش تخلف
بعدی